
“MEMORIA OBRERA” es un ensayo visual que recoge, desde una visión contemporánea, las aportaciones de artistas que reflexionan mediante la imagen y el texto sobre temáticas vinculadas con lxs trabajadorxs y el trabajo.
Un relato cruzado y una investigación que parte de los códigos utilizados por el arte y los media para representar a lxs obrerxs que trabajaban en las fábricas y minas durante el siglo XX. y la evolución de la terminología en torno al trabajo y lo obrero en el siglo XXI. Desde lxs trabajadorxs reconocidxs históricamente como productivxs y asalariadxs (generadores de plusvalía), a las que sostenían todo el sistema doméstico (supuestamente no productivo), que permitía el descanso, alimentación y mantenimiento del obrero para volver cada día a la cadena de producción. Un ensayo visual sobre la lucha, la reivindicación, la representación del trabajo, el derecho a la pereza, el asociacionismo, la comunidad en torno al trabajo, la vida…
De este modo queremos reconocer el trabajo de las personas que han configurado el entramado económico, pero sobre todo, la riqueza social y cultural sobre la que se ha estructurado el carácter local y ha definido la historia de un pueblo sensibilizado respecto a un pasado sobre el que se construye el presente y el futuro. Recordar la transmisión cultural/política que se da de padres/madres a hijxs dentro de la clase trabajadora. Reconocer a una clase obrera olvidada y denostada, y poner en valor aquello que nos ha construido y nos construye como clase y como individuxs.
Se habla de la disolución, de la ausencia de la clase obrera, y aunque la clase obrera no ha desaparecido (se ha transformado), si han desaparecido los elementos que le daban sentido identitario y el sentimiento de pertenencia a una comunidad, a una clase.
Arantza Lauzurika, artista, doctora en arte y medios audiovisuales, y Profesora Titular e investigadora del departamento de Arte y Tecnología de la Facultad de Bellas Artes de a UPV/EHU. Sus líneas de investigación están vinculadas con las prácticas artísticas contemporáneas basadas en el registro de imagen, el ámbito público y el campo del comisariado.
«Langileen memoria», saiakera bisual honek jasotzen ditu, ikuspegi garaikide batetik, langileekin eta lanarekin lotutako gaiei buruz irudi eta testuen bidez hausnartzen duten artista batzuen ekarpenak.
Errelatu gurutzatu bat eta ikerketa bat, euren abiapuntuan jartzen dutenak XX. mendeko lantegi eta meategietako langileak irudikatzerakoan arteak eta hedabideek erabiltzen zituzten kodeak, lanari eta langile-izaerari buruz XXI. mendean erabiltzen den terminologiaren bilakaera ere aztertuz. Historikoki produktibo eta soldatapekotzat hartzen ziren langile haiekin hasita (gainbalioaren sortzaileak) eta etxeko sistema osoari eusten ziotenengana iritsiz (hau da, ustez produktiboa ez zen lana egiten zutenengana iritsiz), kontuan hartuta azken horiek langileen atsedena, elikadura eta mantenua ahalbidetzen zituztela, ekoizpen-katera egunero itzuli zitezen. Saiakera bisual bat, besteak beste borroka, errebindikazioa, lanaren irudikapena, nagitasunerako eskubidea, elkarteen eraketa, lanaren inguruko komunitatea eta bizitza jorratzen dituena.
Era horretan, egitura ekonomikoa –baina batez ere aberastasun sozial eta kulturala- konfiguratu duten pertsonen lanaren balioa nabarmendu nahi dugu; izan ere, lan horren gainean egituratu da gure tokiko izaera, eta beraren gainean definitu da iragana orainaren eta geroaren eraikuntzaren abiapuntutzat hartu duen eta berarekin sentsibilizatuta dagoen herri honen historia. Langile-klasearen barnean gurasoengandik seme-alabengana egiten den transmisio kulturala/politikoa gogoratu nahi dugu, ahaztutako eta iraindutako klase hori aintzatetsi nahi dugu, eta klase eta gizabanako gisa eraiki gaituen eta eraikitzen gaituen guztiaren balioa nabarmendu.
Langile-klasearen deuseztapen eta absentziaz hitz egiten da, eta klase gisa desagertu ez den arren (eraldatu egin da) bai desagertu dira identitate-zentzua ematen zioten elementuak, komunitate baten eta klase baten partaidetza-sentimendua ematen ziotenak.
Arantza Lauzirika, artista, artean eta ikus-entzunezko baliabideetan doktorea, eta UPV/EHUko Arte Ederren Fakultateko Arte eta Teknologia Saileko irakasle titularra eta ikertzailea dugu. Bere ikerketa-ildoak irudi-erregistroan, eremu publikoan eta komisariotzaren esparruan oinarritutako praktika artistiko garaikideekin lotuta daude.
Debe estar conectado para enviar un comentario.