Hospitalidad como respuesta a la precariedad

Como primer paso en esta nueva etapa, y dentro del programa de creación Faktoria, este jueves 13 de marzo a las 19:00 presentamos dos iniciativas que ponen el foco en la necesidad de generar contextos de trabajo para los artistas: Hospitalarixs y 5m². Ambas propuestas se fundamentan en el concepto de hospitalidad, entendidas no como un simple gesto de acogida, sino como una respuesta colectiva a la falta de infraestructuras para la creación.

Hospitalarixs ofrece a artistas un espacio estable donde desarrollar su trabajo en Zas Kultur, integrándose en la dinámica del espacio y compartiendo procesos con la comunidad artística local. Esta iniciativa busca dar continuidad a la producción en un contexto donde cada vez es más difícil encontrar lugares donde simplemente trabajar.

5m² está dirigido a artistas jóvenes de entre 18 y 30 años, quienes podrán utilizar un cubículo de 5 metros cuadrados durante un mes para desarrollar su trabajo. Este formato, que parte de la idea de explorar la producción en condiciones de espacio reducido, plantea un reto conceptual y práctico para los artistas, al tiempo que visibiliza la falta de estructuras dignas para la creación en Álava.

Zas Kultur: conseguir recursos para un sector precarizado

Desde su nacimiento, Zas Kultur ha trabajado no solo en la producción artística, sino en la búsqueda de recursos para sostener el trabajo de creadores y creadoras en un territorio donde el apoyo institucional es insuficiente. Nuestro objetivo es claro: redirigir ayudas, recursos y financiación hacia el tejido artístico local, asegurando que el dinero que se destina a la cultura repercuta realmente en quienes crean.

A lo largo de estos años, hemos obtenido financiación para desarrollar programas de formación, espacios de trabajo, exposiciones y encuentros que han beneficiado directamente a artistas del territorio. Nuestra apuesta es seguir creciendo en esta dirección, estableciendo nuevas alianzas y exigiendo que las instituciones cumplan con su responsabilidad en la financiación de la cultura. En un contexto donde cada vez es más difícil crear, nos organizamos para sostener lo que la política cultural deja en el aire.

Desde Zas Kultur seguimos apostando por la creación, por la autogestión como forma de resistencia y por la búsqueda de recursos que sustentan el arte en Álava. Frente a la falta de espacios, construimos los nuestros. Frente a la precariedad, nos organizamos. Y frente a la desidia institucional, seguimos creando.

Eusk

Zas Kultur, artistek eta kultur kudeatzaileek kudeatutako ekoizpen artistikoko guneak, bederatzi urte bete ditu hilabete pare batean, eta norabide estrategikoa ematea erabaki du: sorkuntzaren, artistei laguntza zuzena ematearen eta «Faktoria» programa berriarekin lan egiteko eta ikasteko testuinguruak sortzearen aldeko apustu irmoagoa egitea. Urte hauetan erakusketa, aurkezpen, tailer eta topaketen programazio egonkorrari eutsi diogun arren, badakigu Arabako ikusizko arteen panorama gero eta ilunagoa dela.

Gure lurraldean arteak ez du bere garapenerako oinarrizko azpiegiturarik, inguruko erkidegoetan existitzen dena: ez dago ekoizpen-gunerik eta ia ez dago erakusketa-leku egokirik ibilbide artistikoaren etapa guztietan laguntzeko, larrialditik sendotzeraino. Montehermoso eta Artium, berez, ez dira nahikoak. Ez dago arte garaikideko galeriarik, eta dauden egitura apurrak murriztu egiten dira hamarkadaz hamarkada. Amarica aretoaren balizko desagerpena — oraindik azaleratzen ari den eta ibilbide ertaineko sorkuntza garaikidea erakusteko aukera ematen duen erakusketa-espazio bakarrenetakoa — kolpe berri bat da, gero eta prekarietate handiagoko testuinguru batean. Hura ixteak sektorearentzat funtsezkoa den baliabide bat galtzea eta jada ahulduta dagoen kultura-politika batean atzera egitea ekarriko luke. Zas Kulturetik bat egiten dugu Amerika ez ixteko aldarrikapenarekin eta erakundeei eskatzen diegu gure lurraldeko ikusizko arteei eta kulturari laguntzeko gune gisa jarrai dezaten. Artea eta kultura ez dira luxu edo ezinbesteko osagarri bat, baizik eta edozein komunitateren identitatearen eta garapenaren funtsezko zati bat.

Instituzioek artearekiko duten atxikimendurik eza dela eta, Zas Kultur-ek lanerako, elkartzeko eta erresistentziarako gune izatearen aldeko apustua egiten du. Ziklo berri honetan, sorkuntzaren eta artisten arteko babesaren aldeko gure apustua sendotzen dugu, gure azpiegitura egokituz, obrak garatzea eta artisten belaunaldien artean ezagutzak transmititzea errazteko. Horretarako, gure aretoetako bat produkzio-gune bihurtzen da, lan egiteko, prozesuak partekatzeko eta ikaskuntza-dinamika berriak sortzeko leku.


Ospitaleetan espazio egonkor bat eskaintzen zaie artistei, Zas Kulturren lan egiteko, espazioaren dinamikan integratuz eta bertako komunitate artistikoarekin prozesuak partekatuz. Ekimen honen helburua ekoizpenari jarraipena ematea da, lan egiteko lekuak aurkitzea gero eta zailagoa den testuinguru batean.

5m² 18 eta 30 urte bitarteko artista gazteei zuzenduta dago, eta 5 metro karratuko gela bat erabili ahal izango dute hilabete batez beren lana egiteko. Formatu horren abiapuntua ekoizpena espazio txikiko baldintzetan aztertzea da, eta erronka kontzeptual eta praktiko bat planteatzen du artistentzat, eta, aldi berean, Araban sorkuntzarako egitura duinen falta agerian uzten du.

Zas Kultur: sektore prekarizatu baterako baliabideak lortzea
Jaio zenetik, Zas Kultur ekoizpen artistikoan ez ezik, sortzaileen lanari eusteko baliabideak bilatzen ere aritu da, erakundeen laguntza nahikoa ez den lurralde batean. Gure helburua argia da: laguntzak, baliabideak eta finantzaketa tokiko ehun artistikora bideratzea, kulturara bideratzen den diruak sortzen dutenengan benetan eragina duela ziurtatuz.

Urte hauetan zehar, finantzazioa lortu dugu lurraldeko artistei zuzenean mesede egin dieten prestakuntza-programak, lan-espazioak, erakusketak eta topaketak garatzeko. Gure apustua norabide horretan hazten jarraitzea da, aliantza berriak ezarriz eta erakundeek kulturaren finantzaketan duten erantzukizuna bete dezaten exijituz. Gero eta zailagoa den testuinguru batean, kultur politikak airean uzten duenari eusteko antolatzen gara.

Aldarrikapen eta ospakizun ekitaldia
Biharko jardunaldiak, martxoaren 13koak, Hospitalarixs eta 5m² zertan dautzan zehatz-mehatz azaltzeaz gain, elkar ezagutzeko, eztabaidatzeko eta partekatzeko aukera ere izango da. Aurkezpenaren ondoren, 20:00etan, Cubo DJak eta Isdeo bideo-jockeyak zuzeneko esku-hartze bat egingo dute, abegikortasunaren gaipean soinua eta irudia nahastuz, harreraren, babeslekuaren eta erresistentziaren ideia aztertuz etsaitasunezko garaietan.

Zas Kulturetik sorkuntzaren aldeko apustua egiten jarraitzen dugu, autokudeaketaren aldekoa erresistentzia modu gisa eta Araban artea sostengatzen duten baliabideak bilatzearen aldekoa. Espazio faltaren aurrean, gureak eraikitzen ditugu. Prekarietatearen aurrean, antolatu egiten gara. Eta erakundeen utzikeriaren aurrean, sortzen jarraitzen dugu.